Μικρή Ερωτική Συμφωνία

Παναγιώτης Χατζημωυσιάδης

– Και συ λοιπόν, τέχνη της ποιήσεως, πες μου πόσες ανυποψίαστες λέξεις αποκεφάλισες ξανά στο βωμό των πιο βολικών σιωπών μου;

– Υπήρξα για δεκαετίες αγνωστικιστής. Καμία λογική στήριξη δεν έβρισκα για το αντίθετο. Μέχρι που γνώρισα εσένα.

– Εν οίκω Θεού διατελεί ο πιστός όπου κι αν διακονεί την πίστη του. Θέλω να πω, δεν σ’ έβγαζα απ’ το μυαλό μου.

– Ούτε ιερατείο ούτε δόγμα ούτε αμαρτίες ούτε συγχωροχάρτια η δική σου πίστη. Στα χείλη σου η κόκκινη Έμμα μαθαίνει τα νέα για την Οκτωβριανή Επανάσταση. Θρησκεύομαι αναρχούμενος. 

– Μια Κρονστάνδη επαναστατεί στο σώμα σου, νεοσύλλεκτος του ναυτικού εγώ. Το ημερολόγιο δείχνει 7 Μαρτίου του 1921,  το πλοίο μου ελλιμενίζεται στην αποβάθρα του νησιού. 

– Έναν αιώνα μετά πάω και σταθμεύω το αυτοκίνητο σε έναν αγρό με καταπράσινα στάχυα.  Εσύ χαμογελάς, εγώ κοιτώ σκεφτικός έξω απ’ το παράθυρο. Μόνο ο έρωτας, η επανάσταση και η φύση δικαιούνται να υπόσχονται την άνοιξη. 

– Κοντά στις τσουκνίδες θα φυτρώνει πάντα μια μολόχα, μου ’πες. Ξέρει η φύση, τρίβεις στο ερεθισμένο σημείο τη μολόχα για να φύγει ο κνησμός. Πέντε δεκαετίες πέρασα με τούτο τον κνησμό. Ενδημούν στην εδώ περιοχή οι αγριάδες, τα γαϊδουράγκαθα, τα τριβόλια και κυρίως οι τσουκνίδες. Θα στο πω το κρίμα μου, αγνοούσα ως τώρα τις μολόχες.

– Όλο ρόζους και σκασίματα οι παλάμες σου, κορόιδευες. 

Τα νέγρικα μπλουζ από τέτοια χέρια έχουν γραφτεί, σου απαντούσα. 

Εσύ δεν ξέρεις ούτε πιάνο ούτε κιθάρα, επέμενες. 

Ιδού τα πλήκτρα κι οι χορδές, σε έδειχνα. 

Η ορχήστρα είναι έτοιμη, με προκαλούσες. 

Τα πιο βαριά ρεμπέτικα το ρεπερτόριό μου, σε αγκάλιαζα.

– Μερικές φορές πιάνουν κι οι κακοκαιρίες Απρίλη, Μάη μήνα, πέφτει η θερμοκρασία πολύ χαμηλά, ύστερα σηκώνεται απότομα και χτυπάει τριαντάρια. Οι ειδικοί λένε ότι φταίνε οι κλιματικές αλλαγές, στη δική μας βέβαια περίπτωση νομίζω ότι έφταιγα εγώ. 

– Δεκαετίες ολόκληρες υπήρξα άνυδρος, τούτους τους ορμητικούς χειμάρρους δεν ήταν εύκολο να τους ελέγξω. Νάιλον σακούλες, πλαστικά παιχνίδια, κομμένοι κορμοί, νεκρά αισθήματα και μπόλικη φερτή ύλη παρασύρονταν στις εκβολές τους. Ένας σκοτεινός ωκεανός εκτεινόταν από κει και πέρα.

– Ξυπνούσα τις νύχτες με τον ίδιο εφιάλτη, ότι είμαι στη μέση του ωκεανού. Εσύ κωπηλατούσες βιαστικά για να με σώσεις, όμως μια αδιόρατη έλξη με τραβούσε στον βυθό. Πνιγόμουνα χαμογελώντας.  

– Κάθε φορά σηκωνόμουν κι έφευγα σαν να ’μουνα κυνηγημένος. Σου ’λεγα, δεν έχω χρόνο. Ψέματα. Κάποιες ανίες έτρεχα να διασώσω από σένα, αλλιώς δεν θα ’βγαινε η άλλη μέρα.

– Τι σκέφτεσαι; με ρώτησες. Η βροχή χάραζε το τζάμι του αυτοκινήτου, κάποια σκοτάδια ράγιζαν απέξω. Δεν θυμάμαι να σου απάντησα.

– Εσύ αντλούσες από την εικόνα, εγώ υποδυόμουνα τον δυνατό. Να ξέρεις, κατά βάθος έτρεμα. Οι παιδικές πνευμονίες είναι πάντα πιθανό να υποτροπιάσουν. 

– Ιώσεις, αμυγδαλίτιδα, ανεμοβλογιά και ωτίτιδα πέρασα ξανά μαζί σου. Δεν ξέρω πώς τα κατάφερες, το βιολογικό μου ρολόι κινούσε αντίστροφα τους δείκτες. Εγώ πάλι αγωνιούσα για τις μεσήλικες ασθένειες που μου αναλογούσαν.  

– Θέλω να πω, τούτη η ανθοφορία μού χαρίστηκε ακόπως, κάθε μέρα  ανησυχούσα ότι θα τη χάσω. Ως γνωστόν, η άνοιξη έρχεται μόνο όταν τη διεκδικείς και κρατάει μόνο όσο την  υπερασπίζεσαι.

– Η δική μου λοιπόν σύνοψη για ό,τι συνέβη έχει ως εξής: μια δοτική προσωπική αναζητούσε ρήμα για να συνταχθεί, ένα ρήμα έψαχνε γενικές κατηγορηματικές για να το συνοδεύουν. 

– Μου χρωστάς κάποιες ήττες, σου ’πα, βαρέθηκα πια να σε αποδεκατίζω.

– Έληξε, μου ανακοίνωσες. Αστειότητες, σκέφτηκα. Οι αναμνήσεις δεν λήγουνε ποτέ. Μόνο οι πόλεμοι, μέχρι που να μαζευτούν τα πτώματα από κάτω. Ύστερα αρχίζουν πάλι.

– Σε είδα τις προάλλες από μακριά κι έκανα αναστροφή να φύγω. Δεν υποφέρονται οι τυπικές σου καλημέρες. Στον απόηχό τους σβήνουν τα τελευταία αγκομαχητά μας.

– Τον τελευταίο καιρό πηγαίνω αρκετά συχνά και σταθμεύω εκεί που πάντα σε περίμενα. Δεν ξέρω αν είναι από συνήθεια ή απ’ την ανάγκη μου να σε δω ή αν ψάχνω κάποιον λόγο για να σε μισήσω. Να ξέρεις πάντως, τρίτη φορά που μ’ έστησες.

– Κάθε φορά που οδηγώ αργά τη νύχτα, φαντάζομαι ότι είσαι στη θέση του συνοδηγού και μου κρατάς το χέρι. Ενίοτε δε παρατείνω το ταξίδι, κάνω άσκοπους κύκλους και υποκρίνομαι ότι έχασα τον δρόμο. Δεν έτυχε ποτέ να σου το πω, αλλά δεν υπάρχει τίποτα πιο ερωτικό από το να μου κρατάς σφιχτά το χέρι.

– Πετάχτηκα τις προάλλες στον καταπράσινο αγρό του πρώτου ραντεβού μας. Ιούλης μήνας, έψηνε από πάνω ο ήλιος, ένα φίδι σερνότανε ανάμεσα στις θερισμένες καλαμιές, ρωγμές σχηματίζονταν στο χώμα από την ξεραΐλα. Το φαινόμενο της ερημοποίησης είναι ήδη εδώ, σκέφτηκα, εξελίσσεται αργά, σιωπηλά και υπ’ ευθύνη μας.

– Φαντάστηκα ότι θα ’τανε για να τα βρούμε. Εγώ θα ’κανα τον δύσκολο όπως τις προηγούμενες φορές και στο τέλος θα σε συγχωρούσα. Όταν όμως διάβασα το μήνυμα, είδα στην οθόνη του κινητού να γκρεμίζονται οι πιο βολικές μου πόζες. Από τότε δεν μ’ έχω ακόμη συγχωρήσει. 

– Πόσοι έρωτες, πόσες ζωές και πόσοι θάνατοι μπορούνε να θηλάσουν από το στήθος σου; Αυτό ήταν το πρώτο που σκέφτηκα, όταν έμαθα για τη μαστογραφία. 

– Φέρνω στο μυαλό μου τη λευκή φόρμα του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, που σε ανέλαβε. Ευτυχώς που η δική σου αγνότητα προτιμούσε πάντα να φοράει μαύρα. 

– Νόμιζα ότι τίποτα πέρα απ’ τα αγγίγματα, τα φιλιά και τα μάτια μου δεν έχει δικαίωμα στις μεταστάσεις πάνω στο κορμί σου. Αλλά και πάλι είχα άδικο. 

– Σε είδα στο όνειρό μου με κασκόλ. Δεν έχεις τίποτα να κρύψεις, είπα. Όλη νύχτα σε κρατούσα αγκαλιά, χάιδευα το πρόσωπό σου κι έπλεκα πλεξούδα τα μαλλιά σου.

– Ο έρωτας και ο καρκίνος είναι μεταστατικοί μού ψιθύρισες όταν σε επισκέφτηκα στο νοσοκομείο. Έφυγα απ’ τον θάλαμό σου σιωπηλός. Θε μου, πόσες ενοχές ακόμη;

– Την άλλη μέρα θυμάμαι ότι ψυχορραγούσανε οι λέξεις μου στο πληκτρολόγιο. Σύμφωνα με το ιατρικό ανακοινωθέν, είχαν προσβληθεί από ενδονοσοκομειακή λοίμωξη, η κατάστασή τους κρινόταν ιδιαιτέρως σοβαρή.

– Περασμένες τρεις σηκώθηκα απ’ το κρεβάτι. Έξω έλαμπε το φεγγάρι, στάθηκα στο παράθυρο και κοιτούσα αποσβολωμένος. Μια καταιγίδα από πεφταστέρια μπροστά στα μάτια μου. Δεν με ξαναπήρε ο ύπνος.

– Ήταν οι συγγενείς, κάποιοι φίλοι και ο άντρας σου. Εγώ έπαιζα τον ρόλο του παλιού συναδέλφου. Μιλώ για την εξόδιο ακολουθία σου. 

– Άπλωσα το χέρι για να τον συλλυπηθώ. Με κοίταξε ίσια στα μάτια συντετριμμένος. Σε ευχαριστώ, μου είπε. Έσκυψα το κεφάλι, ένας κόμπος έσφιξε τον λαιμό μου. 

– Στάθηκα μετά στο εντευκτήριο για τον καθιερωμένο καφέ. Τρεις κουταλιές ζάχαρη έβαλα, κι ας τον πίνω πάντα βαρύ και σκέτο. Συνέχισε ακόμη να πικρίζει. 

–  Ήρθες στο όνειρό μου, παραπονεμένη. Ότι σε ξέχασα, ούτε ένα κεράκι δεν μπήκα στον κόπο να σου ανάψω. Φοβάμαι μήπως παρασυρθώ απ’ τις αναμνήσεις, σου απάντησα. Δεν είναι σωστό να κολάζουμε τους άλλους πεθαμένους.

– Θυμάμαι ότι φοβόσουνα τις νύχτες. Ιδού λοιπόν οι πυγολαμπίδες της δικής μου μνήμης. Ελπίζω να φωτίζουν τα σκοτάδια σου.

Piccola sinfonia erotica

Panagiotis Chatzimoysiadis

– E tu dunque, arte della poesia, dimmi quante altre ignare parole hai decapitato sull’altare dei miei silenzi più accomodanti?

– Per decenni sono stato agnostico. Non ho trovato alcun sostegno razionale al contrario. Finché non ho conosciuto te.

– Nella casa di Dio il fedele esercita la sua fede, dovunque si trovi. Voglio dire, non sei frutto della mia immaginazione.

– Né clero né dogma né peccati né indulgenze, la tua fede. Sulle tue labbra Emma la Rossa apprende le novità della Rivoluzione d’ottobre. Sono praticante anarchico.

– Una Kronštadt si ribella nel tuo corpo, io recluta della marina. Il calendario segna 7 marzo 1921, la mia nave è ormeggiata sulla banchina dell’isola.

– Un secolo più tardi parcheggio la mia auto in un campo di spighe verdissime. Tu sorridi, io guardo pensieroso fuori dal finestrino. Solo l’amore, la rivoluzione e la natura hanno il diritto di promettere la primavera.

– Vicino alle ortiche crescerà sempre la malva, mi hai detto. La natura lo sa, strofini sulla parte irritata la malva per togliere il prurito. Cinque decenni ho passato con questo prurito. In questa zona sono endemiche la gramigna, i cardi, i triboli e soprattutto le ortiche. Lo confesso, fino a ora non conoscevo la malva.

– Solo calli e ragadi i tuoi palmi, mi prendevi in giro. Il blues dei negri è stato scritto da mani come queste, ti rispondevo. Tu non suoni né il piano, né la chitarra, insistevi. Ecco i tasti e le corde, ti mostravo. L’orchestra è pronta, mi provocavi. I rebetika più intensi il mio repertorio, ti abbracciavo.

– Alcune volte fa cattivo tempo in aprile, a maggio la temperatura scende molto, poi si rialza all’improvviso e raggiuge i trenta gradi. Gli esperti dicono che sia colpa dei cambiamenti climatici, nel nostro caso, certo, penso che la colpa sia mia.

– Per decenni interi sono stato arido, questi torrenti impetuosi non è stato facile domarli.  Sacchetti di nylon, giocattoli di plastica, tronchi tagliati, sentimenti morti e moltitudine di detriti, trascinati verso le foci. Un oceano oscuro si estendeva da quel momento.

– Mi svegliavo la notte con lo stesso incubo, ero in mezzo all’oceano. Tu remavi in fretta per salvarmi, ma una forza invisibile mi tirava a fondo. Annegavo sorridendo.

– Ogni volta mi alzavo e andavo via come se mi dessero la caccia. Ti dicevo, non ho tempo. Bugie. Correvo a evitarmi delle noie, altrimenti non ce l’avrei fatta.

– Che stai pensando? Mi hai chiesto. La pioggia segnava il vetro dell’auto, qualche oscurità incombeva da fuori. Non ricordo di averti risposto.

– Tu attingevi dall’immagine, io facevo il forte. Sappilo, nel profondo, tremavo. Le polmoniti infantili possono sempre avere delle ricadute. Infezioni, tonsillite, varicella e otite le ho passate di nuovo con te. Non so come ci sia riuscita, il mio orologio biologico muoveva le lancette al contrario. Io invece ero angosciato dalle malattie della mezza età che mi aspettavano. Voglio dire, questa fioritura che mi è stata donata senza sforzo, temevo di perderla ogni giorno. Come noto, la primavera arriva solo quando la rivendichi e resiste per il tempo che la difendi.

– La mia sintesi, dunque, per ciò che è successo è la seguente: un dativo cercava un verbo che lo reggesse, un verbo cercava dei genitivi che lo accompagnassero.

– Mi devi delle sconfitte, t’ho detto, sono stufo ormai di decimarti.

– È finita, mi hai annunciato. Sciocchezze, ho pensato. I ricordi non finiscono mai. Solo le guerre, fino a che non si raccolgono i cadaveri da terra. Poi ricominciano.

– Ti ho visto l’altro ieri da lontano e ho fatto inversione per andar via. Non sopporto i tuoi buongiorno di circostanza. Nella loro eco si spengono i nostri ultimi rantoli.

– Ultimamente vado abbastanza spesso a parcheggiare lì dove ti aspettavo sempre. Non so se per abitudine o necessità di vederti o se cerco un motivo per odiarti. Sappi comunque, che è la terza volta che mi dai buca.

– Ogni volta che guido di notte, ti immagino accanto a me che mi tieni la mano.  Talvolta prolungo il viaggio, giro senza meta e fingo di aver perso la strada. Non ho avuto occasione di dirtelo, ma non c’è niente di più sensuale di quando mi stringi la mano.

– Ho fatto un salto l’altro giorno fino al campo verde del nostro primo appuntamento. Luglio, sole cocente, un serpente strisciava tra le canne recise, crepe si formavano sulla terra per la siccità. Il fenomeno della desertificazione è già qui, ho pensato, avanza lentamente, in silenzio e per nostra responsabilità.

– Ho immaginato che ci saremmo ritrovati. Io avrei fatto il difficile come le volte precedenti e alla fine ti avrei perdonato. Quando però ho letto il messaggio, ho visto sullo schermo del cellulare dissolversi le mie pose più comode. Da allora non mi sono ancora perdonato.

– Quanti amori, quante vite e quante morti può allattare il tuo seno? Questo è ciò che ho pensato, quando ho saputo della mastografia.

– Riporto alla mente l’uniforme bianca del personale medico e infermieristico che si è preso cura di te. Per fortuna la tua purezza ha sempre preferito indossare il nero.

– Credevo che niente a parte il contatto, i baci e gli occhi avessero diritto alle metastasi sul tuo corpo. Ma di nuovo avevo torto.

– Ti ho vista in sogno con una sciarpa. Non hai niente da nascondere, ho detto. Tutta la notte ti ho tenuta stretta, ti accarezzavo il viso e ti intrecciavo i capelli.

– L’amore e il cancro sono metastatici mi hai sussurrato quando ti ho fatto visita in ospedale. Sono andato via dalla stanza in silenzio. Mio Dio, quanti sensi di colpa ancora?

– Il giorno dopo, ricordo, agonizzavano le parole sulla tastiera. Secondo il bollettino medico, erano state colpite da un’infezione ospedaliera, la loro situazione era particolarmente grave.

– Dopo le tre mi sono alzato dal letto. Fuori brillava la luna, mi sono fermato a guardare fuori dalla finestra sbigottito. Una pioggia di stelle cadenti davanti ai miei occhi. Non ho più chiuso occhio.

– C’erano i parenti, alcuni amici e tuo marito. Io interpretavo il ruolo del vecchio collega. Sto parlando del tuo funerale.

– Gli ho teso la mano per le condoglianze. Mi ha guardato dritto negli occhi, distrutto. Ti ringrazio, mi ha detto. Ho abbassato il capo, un nodo mi è salito in gola.

– Mi sono fermato nella sala per il consueto caffè. Tre cucchiai di zucchero c’ho messo, anche se lo bevo sempre forte e senza zucchero. Era ancora amaro.

– Mi sei venuta in sogno, crucciata. Ché ti ho dimenticato, non mi son preso il fardello di accenderti nemmeno una candela. Ho paura che i ricordi mi trascinino via, ti ho risposto. Non è giusto indurre in tentazione gli altri morti.

– Ricordo che avevi paura la notte. Eccoti, dunque, le lucciole della mia memoria. Spero possano illuminare la tua oscurità.

Testi: Panagiotis Chatzimoysiadis
Traduzione: Michela Corvino